Đặc điểm Tiếng_Miranda

Ngữ âm

  • Tiếng Miranda lưu giữ đúng bảy âm xuýt trong ngôn ngữ Iberia-Rôman thời Trung Cổ:
Iberia-RômanMirandaBồ Đào Nha
châu Âu
Tây Ban Nha
Castilla
/t͡ʃ//t͡ʃ/
⟨ch⟩
/ʃ/
⟨ch⟩
/t͡ʃ/
⟨ch⟩
/ʃ//ʃ/
⟨x⟩
/ʃ/
⟨x⟩
/x/
⟨j⟩
/ʒ//ʒ/
⟨g⟩ / ⟨j⟩
/ʒ/
⟨g⟩ / ⟨j⟩
/x/
⟨g⟩ / ⟨j⟩
/t͡s/ > /s̻//s̻/
⟨c⟩ / ⟨ç⟩
/s̻/
⟨c⟩ / ⟨ç⟩
/θ/
⟨c⟩ / ⟨z⟩
/d͡z/ > /z̻//z̻/
⟨z⟩
/z̻/
⟨z⟩
/θ/
⟨c⟩ / ⟨z⟩
/s̺//s̺/
⟨s⟩ / ⟨-ss-⟩
/s̻/
⟨s⟩ / ⟨-ss-⟩
/s̺/
⟨s⟩
/z̺//z̺/
⟨s⟩
/z̻/
⟨s⟩
/s̺/
⟨s⟩
/s̺/ và /z̺/ là các âm xuýt đầu lưỡi-chân răng (giống với trong tiếng Catalunya, tiếng Tây Ban Nha Castilla miền trung/bắc, và tiếng Bồ Đào Nha châu Âu miền bắc), còn /s̻/ và /z̻/ là âm xuýt mặt lưỡi-chân răng được răng hóa (như trong đa phần phương ngữ Bồ Đào Nha, tiếng Pháp, và tiếng Anh). Tiếng Basque (một ngôn ngữ tách biệt) cũng phân biệt giữa /s̺/ và /s̻/ (tiếng Basque không có âm xuýt hữu thanh), cho thấy đây là một đặc điểm khu vực tại miền bắc Iberia.
  • Sự duy trì phụ âm đầu /f/ từ tiếng Latinh, như hầu hết ngôn ngữ Rôman Iberia (trừ tiếng Tây Ban Nha, mà /f/ > /h/ > ∅).
  • Các cụm phụ âm đầu /pl/, /kl/, /fl/ tiếng Latinh đều phát triển thành /ʃ/.
  • -ly- và -cl- trong tiếng Rôman nguyên thủy biến thành /ʎ/.
  • Cụm /-mb-/ được giữ lại.
  • -mn- biến thành /m/: lūm'nem > lume.
  • Các nguyên âm đôi /ei/, /ou/ được giữ lại.
  • Âm cuối -o biến thành /u/.
  • Âm xuýt hữu thanh được lưu giữ.
  • /ɛ/, /ɔ/ nguyên âm đôi hóa thành /jɛ/, /wo/ (như trong tiếng Ý).
  • /l/ được làm hóa khi ở đầu từ (như trong tiếng Catalunya và các ngôn ngữ Asturias-León khác).

Hình thái

  • Đuôi quá khứ hoàn thành -ra.
  • Đuôi lối cầu khiến thì tương lai -r(e).

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Tiếng_Miranda http://www.ethnologue.com/language/mwl http://www.jornalnordeste.com/index.asp?idEdicao=7... http://frugaltraveler.blogs.nytimes.com/2012/01/17... http://www.romaniaminor.net/ianua/Ianua02/02Ianua0... http://www.avogacia.org/w3/article.php3?id_article... http://glottolog.org/resource/languoid/id/mira1251 http://www.sil.org/iso639-3/documentation.asp?id=m... http://www.dn.pt/cartaz/livros/interior.aspx?conte... http://local.pt/exposicao-biblia-sagrada-traduzida... http://mirandes.no.sapo.pt/LMRNconvencao.pdf